7- Kibirden ve
Böbürlenmeden Sakındırma
1. Abdullah b. Mes'ud
- - (-)
23600 (1)- Abdullah'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Kalbinde hardal tanesi kadar kibir bulunan kişi cennete giremez. Kalbinde
hardal tanesi kadar iman bulunan kişi de cehenneme girmez. ''
[Sahih]
23601 (2)- Abdullah'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Kalbinde zerre ağırlığında kibir bulunan kişi cennete giremez. Kalbinde zerre
ağırlığında iman bulunan kişi de cehenneme girmez. ''
[Sahih]
23602 (3)- Abdullah'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kalbinde hardal
tanesi kadar kibir bulunan kişi cennete giremez'' buyurmuştur.
[Sahih]
23603 (4)- Abdullah b.
Mes'ud der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kalbinde zerre
ağırlığında iman bulunan kişi cehenneme girmez. Yine kalbinde zerre miktarı
kibir bulunan kişi de cennete giremez'' buyurdu. Adamın biri: "Ey Allah'ın
Resulü! Giysilerimin tertemiz, saçlarımın kokulu, ayakkabı bağlarımın yeni olmasını
seviyorum" dedi ve bu yönde pek çok şey daha saydı. Hatta kamçısının
askısını bile zikredip sonunda: "Ey Allah'ın Resulü! Bu tür şeyler de
kibirden mi oluyor?" diye sordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Hayır! Bu, kişinin güzelliğindendir. Allah güzeldir ve güzel olan
her şeyi sever. Kibir ise başkalarının hakkını yemek ve insanları kendinden
aşağı görmektir'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1/37-38), Ebu Davud (4/102-103), Tirmizi (3/144) ve İbn Mace (1/16) rivayet
ettiler.
19962 (l)'de tekrar
etmiştir.
23604 (5)- İbn Mes'ud
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) biriyle konuşuyorken veya
şöyle yaparken veya şunu yaparken (Rıvi İbn Avn der ki: Amr b. Said bunu bana
rivayet ederken birini unuttu, diğerini de ben unuttum) yanına girmeme engel
olmazdı. Bir defasında yanına geldiğimde içerde Malik b. Murare er-Rehavi
vardı. Girdiğimde Malik: "Ey Allah'ın Resulü! Gördüğün gibi bana bir
güzellik ihsan edilmiş. Bundan dolayı iki ve daha fazla ayakkabı bağında olsa
bile başkasının benden üstün olmasını istemem. Bu isteğim haddi aşma
mıdır?" diye soruyordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona:
''Haddi aşmak değildir. Zira haddi aşmak başkalarının hakkını yemek ve
insanları küçük görmektir'' buyurdu.
23605 (6)- İbn Mes'ud
der ki: üç durumda dahi olsa Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına
girmeme engel olunmazdı. Bunlar biriyle konuşuyorken, diğer şu, diğeri de şudur
(Ravi İbn Avn der ki: Amr b. Said bunu bana rivayet ederken birini unuttu,
diğerini de ben unuttum). Bir defasında yanına geldiğimde içerde Malik b.
Murare er-Rehavi vardı. Girdiğimde Malik: "Ey Allah'ın Resulü! Gördüğün
gibi bana bir güzellik ihsan edilmiş. Bundan dolayı iki ve daha fazla ayakkabı
bağında olsa bile başkasının benden üstün olmasını istemem. Bu isteğim haddi
aşma mıdır?" diye soruyordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona:
''Haddi aşmak değildir. Zira haddi aşmak başkalarının hakkını yemek ve
insanları küçük görmektir'' buyurdu.
2. Ukbe b. Amir
- - (-)
23606- Ukbe b. Amir
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Öldüğünde
kalbinde hardal tanesi kadar kibir bulunan kişi cennete giremeyeceği gibi ne
kokusunu duyabilir ne de onu görebilir" buyurduğunu işittim. Kureyş'ten
Ebu Reyhane adında bir adam: "Ey Allah'ın Resulü! Ben güzel görünmeyi
sever ve hep öyle olmayı isterim. Hatta kamçımın askısı ile ayakkabı bağımın
bile güzel olmasından hoşlanınm" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Bu kibirden değildir. Allah güzeldir ve güzelolan her şeyi sever.
Kibir ise hakka karşı azgın davranmak ve insanları kendinden aşağı görmektir''
buyurdu.
[Zayıf]
3. Abdullah b. Amr
- - (-)
23607 Abdullah b. Amr
der ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e düğmeleri halis ipekten taylasan
cübbe giymiş olan bir Bedevi geldi ve: ''Arkadaşınız (Resulullah) baba'dan
oğula çoban olanları yüceltmek, babadan oğula da savaşçı olanları küçük düşürmek
istiyor" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kızgın bir şekilde
kalkıp adamın cübbesinin yakasından tuttu. Kendine doğru çekti ve: '' üze rin
de, aklı olmayanların cübbesini görüyorum'' buyurdu. Sonra dönüp yerine oturdu
ve şöyle devam etti: ''Nuh Nebi vefat edeceği zaman iki oğlunu çağırıp onlara
şöyle dedi: ''Size vasiyetimi kısa bir şekilde açıklayacağım. İki şeyi
yapmanızı, iki şeyden de uzak durmanızı istiyorum. Şirk ve kibirden uzak
durmanızı istiyorum. Yapmanızı istediğim şeylerden biri La ilahe illallah,
demenizdir. Zira gökler ile yer içindekilerle birlikte bir kefeye, La ilahe
illallah, sözü de diğer kefeye konsa, La ilahe illallah, sözü ağır basardı.
Gökler ile yer bir halka olsa bu söz de üzerine konsa bu halkayı ikiye bölerdi.
Aynı şekilde daima ''Allah'ı her türlü eksiklikten tenzih eder ve O'na
hamdederim'' demenizi tavsiye ediyorum. Zira mahlukatın duası bu şekildedir ve
Allah bununla mahlukatını rızıklandırır. ''
[Sahih]
14344 (2)'de tekrar
etmiştir.
4. Ebu Reyhane
- - (-)
23608 (1)- Sevban b.
Şehr der ki: Küreyb b. Ebrehe, Abdulmelik ile Abdulmelik'in Mürran'daki evinde
oturmuştu. Kibir konusu açılınca Küreyb şunu anlattı: "Ebu Reyhane şöyle
dedi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''İçinde kibir olan
hiç kimse cennete giremez'' buyurduğunu işittim. Adamın biri: "Ey Allah'ın
Resulü! Ben kamçımın askısının ve ayakkabılanmın bağlarının güzelolmasını
isterim (bu kibre girer mi?)" deyince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Bu kibirden değildir. Allah güzeldir ve güzel olan her şeyi sever. Kibir ise
başkalarının hakkını yemek ve insanları küçük görmektir'' buyurdu."
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (5/133) zikretmiş ve: "Ravileri güvenilirdir"
demiştir.
23609 (2)- Sevban b.
Şehr el-Eş'ari der ki: Küreyb b. Ebrehe, Abdulmelik ile Abdulmelik'in
Murran'daki evinde bir divanda oturmuşlardı. Kibir konusu açıhnca Küreyb şunu
anlattı: "Ebu Reyhane şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in: ''İçinde kibir olan hiç kimse cennete giremez'' buyurduğunu
işittim. Adamın biri: "Ey Allah'ın Resulü! Ben kamçımın askısının ve
ayakkabılanmın bağlarının güzel olmasını isterim (bu kibre girer mi?)"
deyince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu kibirden değildir. Allah
güzeldir ve güzel olan her şeyi sever. Kibir ise başkalarının hakkını yemek ve
insanları küçük görmektir'' buyurdu."
[Sahih]
5. Abdullah b. Amr
- - (-)
23610 (1)- Ebu Seleme b.
Abdirrahman b. Avf der ki: Merve'de Abdullah b. Ömer ile Abdullah b. Amr b.
el-As karşılaştı. Bir süre konuştuktan sonra Abdullah b. Amr yoluna devam etti.
Abdullah b. Ömer'in, yerinde kalıp ağladığını gören bir adam: "Ey Ebu
Abdirrahman! Neden ağlıyorsun?" diye sordu. İbn Ömer şu karşılığı verdi:
"Şu adamın (Abdullah b. Amr'ın) söylediğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Kalbinde hardal tanesi kadar dahi olsa kibir bulunan
kişiyi Allah yüz üstü cehenneme atar'' buyurmuştur."
[Sahih]
23611 (2)- Ebu Hayyan,
babasından bildiriyor: Abdullah b. Amr ile Abdullah b. Ömer karşılaştı. Bir
süre sonra Abdullah b. Ömer'in ağlayarak geldiğini görenler: "Ey Ebu
Abdirrahman! Neden ağlıyorsun?" diye sordulaL İbn Ömer şu karşılığı verdi:
"Şu adamın (Abdullah b. Amr'ın) söylediğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in: ''Kalbinde hardal tanesi kadar dahi olsa kibir bulunan
cennete giremez" buyurduğunu işitmiştir"
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (1/98) rivayet etti.
6. Abdullah b. Amr
- - (-)
23612- Abdullah b. Amr
b. el-As bildiriyor: Cehennem ahalisi konusunda Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Kaba, yaygaracı, kibirli; mal biriktirip cimri davranan
kimselerden oluşur'' buyurdu.
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (10/393) rivayet etti.
7. Abdullah b. Amr
- - (-)
23613- Amr b. Şuayb'ın,
babasından, dedesinden bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: ''Dünyada iken kibirlenen insanlar kıyamet gününde insan
şeklinde karıncalar gibi haşredilecekler ve küçük olan her bir şeyden daha küçük
olacaklardır. Bu şekilde cehennemde adına Balus denilen bir hapishaneye
gireceklerdir. Burada en kızgın ateşlerle yanıp, ateşte yananların irinIerinden
kalan tortuyu içeceklerdir.''
[Sahih]
Diğer tahric: Tirmizi
(3/325, "hasen"), İbn Kesir, Tefsır'de (7/310) ve Münzin,
et-Terğib'de (4/18- 19) rivayet ettiler.
8. İbn Ömer
- - (-)
23614- İbn Ömer der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Kendini büyük gören veya
böbürlenerek yürüyen kişi huzura Allah'ın öfkesine maruz kalmış bir şekilde
çıkar'' buyurduğunu işittim.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
Edebu'l-Müfred'de (81), Heysemi, Mecmau'z-Zevaid'de (1/98), Suyüti,
Camiu's-Sağir'de (8597) ve Münziri, et-Terğib'de (4/20) rivayet ettiler.
9. Ebu Said
- - (-)
23615 (1)- Ebu Said'in
bildirdiğine göre Resulullah (sallallahu alayhi v8Sellam) şöyle buyurmuştur:
''Adamın biri giydiği iki hırkayla kendini beğenmiş bir şekilde yürürken
Allah'ın emriyle yer onu içine aldı. Kıyamet gününe kadar da yerin içinde
aşağıya doğru batıp duracaktır. ''
[Hasen]
23616 (2)- Ebu Said'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Sizden önceki topluluklardan bir adam yeşil iki hırkayla kendini beğenmiş bir
şekilde yürürken Allah'ın emriyle yer onu içine aldı. Kıyamet gününe kadar da
yerin içinde aşağıya doğru batıp duracaktır. ''
[Hasen]
23617 (1)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Allah: ''Büyüklük benim ridamı ululuk ise izarımdır. Her kim bu
ikisinde bana kafa tutarsa onu cehennem ateşine atarım'' buyurur. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(2/292), Ebu Davud 4/102 (4090) ve İbn Mace (4174) rivayet ettiler.
23618 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Allah: ''Büyüklük benim ridamı ululuk ise izarımdır. Her kim bu
ikisinde bana kafa turasa cehenneme sokarım'' buyurur. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim,
birr 4/2023 (2620) ve Ebu Davud, libas 4/59 (4090) rivayet ettiler.
23619 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Ailah: ''Büyüklük benim ridamı ululuk ise izarımdır. Her kim bu
ikisinde bana kafa tutarsa cehenneme atarım'' buyurur. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
4/2023 (2620), Humeydi 2/486 (1149), İbn Hibban (s. 42, no. 49) ve Hakim (1/61,
"sahih") rivayet ettiler.
23620 (4)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Allah: ''Büyüklük benim ridamı ululuk ise izarımdır. Her kim bu
ikisinde bana kafa tutarsa cehenneme atarım'' buyurur. ''
[Sahih]
23621 (5)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Allah: ''Büyüklük benim ridamı ululuk ise izarımdır. Her kim bu
ikisinde bana kafa tutarsa cehenneme atarım'' buyurur.''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim,
birr 4/2023 (2620) ve İbn Ebi Şeybe 9/89 (6630) rivayet ettiler.